Yüksek İşlevli Depresyon Nedir? Belirtileri?
Yüksek İşlevli Depresyon Nedir?
Yüksek işlevli depresyon, klinik adıyla distimik bozukluk, kişinin günlük tüm aktivitelerini yerine getirdiği halde içsel olarak tüm depresyon semptomlarını gösterdikleri bir haldir. İşe gidiyorsun ama mutsuzsun, arkadaşlarınla buluşuyorsun ama içinde bir boşluk hissediyorsun, tüm sorumluluklarını yerine getiriyorsun ama hep melankolik ve depresifsin, enerjin hep düşük. Tüm bu sebeplerden anlaşılması da oldukça güç olabiliyor, bu yüzden de kişiler uzun süre bu depresyonun içinde kalabiliyorlar.
Yüksek İşlevli Depresyon Belirtileri Nelerdir?
- Depresyondaki gibi tamamen bir çöküş yaşanmasa da tam iyilik hali de yoktur. Sürekli düşük bir ruh hali, hep “iyiyim işte” hissetmek.
- Her gün yataktan kalksanız da işe gitseniz de orda gülücükler saçsanız da enerjiniz hep düşüktür. Sürekli yorgun hissedersiniz.
- Her zaman hayalini kurduğunuz hedefler ve beklentiler artık anlamsızlaşır. Yine de rutinde standart hayatınıza devam edersiniz.
- Kendinizi sürekli başkalarıyla kıyaslayıp hiç yeterli hissetmezsiniz. Bir şeyleri başarsanız da hep “o hariç” hiçbir başarınız olmadığına inanırsınız.
- Uyku düzeninizde normal dışı durumlar ve yeme düzeninizde gün gün dalgalanmalar olur.
- Somatik belirtiler daha sık gözlenir. Baş ağrıları, mide problemleri gibi semptomlar ortaya çıkmaya başlar.
Yüksek İşlevli Depresyonu Nasıl Anlarız?
Yüksek işlevli depresyon diğer depresyon türlerine göre daha zor fark edilir çünkü adı üstünde günlük yaşantınız “işlevsel” devam ediyordur. Kendinize şu soruları sorabilirsiniz;
- Günlük işlerimi yapıyorum ama keyif alıyor muyum?
- Kendimiz sürekli enerjisiz ve boş hissediyor muyum?
- Hayattan zevk alıyor muyum? Geleceğe dair umutlu muyum?
- Her zaman yaptığım ve normalde benim için kolay olan şeyler artık bir içsel mücadele mi gerektiriyor?
- “Bir şey eksik ama ne?” düşüncesi zihnimde dönüp duruyor mu?
Bu sorulara cevabınız büyük oranda yüksek işlevli depresyona sahip olup olmadığını anlamanıza yardımcı olabilir.
Yüksek İşlevli Depresyonla Nasıl Baş Edebiliriz?
Bireysel olarak duygu dedektifliği yapmak yardımcı olabilir. Ne hissediyorum? Sorusu sık sorulmalı. Neden yorgun hissediyorum? Gibi sorularla o duyguyu yaşamanıza sebep olan düşünce ve olayları sorgulayabilirsiniz. Bir şeyleri sürekli iyi yapmak zorunda olmadığınızı hatırlayın. Mükemmel olmak zorunda değil. Biraz dinlenmek, hiçbir şey yapmadan vakit geçirmek de normaldir. Kendinize izin verin.
Hayatın monotonluğundan sıkıldıysanız yeni hobiler ve deneyimler için kendinize bir şans verebilirsiniz. Kendinize sıradanın dışına çıkma fırsatı verin. İşe her gün gittiğiniz yoldan değil de farklı bir yoldan gitmeyi denemek bile anlık olarak fark edecektir. Bu süreçte sosyal çevreden destek almak oldukça etkili. Çevreniz dışında psikoterapi desteği almak da bu süreci anlamlandırmak açısından oldukça önemli.
Depresyon da olduğu gibi, yüksek işlevli depresyonun da farklı birçok sebebi olabilir. Geçmiş travmalar ya da zorlu yaşam olayları, farkında olmadığımız birçok şey buna sebep olmuş olabilir. Tüm bunları anlamlandırmak, tedavi sürecinin bir parçası. Kronikleşmiş yüksek işlevli depresyonda psikiyatri desteği de oldukça etkili olabilmekte.
