Özgüven Eksikliği Nedir? Nedenleri Nelerdir?
Özgüven Eksikliği Nedir?
Özgüven eksikliği, bir bireyin kendi yetenekleri, değeri veya potansiyeli konusundaki inancının zayıf olması durumudur. Kişinin kendisine güveni düşüktür. Olumlu benlik algısı geliştirmekte zorlanmayı beraberinde getirir.
Özgüven Eksikliği Nedenleri Nelerdir?
Olumsuz deneyimler: Geçmişte yaşanan olumsuz deneyimler, bir kişinin kendine olan güveninin azalmasına sebep olabilir.
Eleştiriler: Sürekli eleştirilen veya aşağılanan bir kişi, özgüven eksikliği yaşayabilir. Bunu özellikle kişi yakın sosyal çevresinde deneyimlemişse, yani aile, arkadaşlar ve iş ortamındaki kişiler tarafından yoğun olarak zorbalık ve mobing durumları yaşıyorsa özgüven düşüklüğü sonradan da oluşabilir.
Mükemmeliyetçilik: Kendine çok yüksek standartlar koymak ve her zaman mükemmeli hedeflemek, özgüveni olumsuz etkileyebilir. Kendimiz için koyacağımız hedeflerde standardımız gerçekçi olmalıdır.
Sosyal baskılar: Toplumsal normlara uymak için hissedilen baskılar veya diğer insanların beklentileri, özgüven eksikliğine neden olabilir. Özellikle cinsiyet bazlı sosyal baskılar özgüveni önemli derecede etkilemektedir.
Kadınların ve erkeklerin ayrı ayrı toplumsal cinsiyet rolleri üzerindeki zorunluluklar özgüven problemlerine neden olabilmektedir.
Özgüven eksikliği genellikle bireyin ilişkileri, iş performansı ve genel yaşam kalitesi üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olabilir. Ancak, bu durum üzerinde çalışmak ve gelişim sağlamak mümkündür.
Terapi, özgüveni artırmaya yönelik destek, kişisel gelişim çalışmaları, pozitif düşünce alıştırmaları gibi yöntemler özgüven eksikliğiyle başa çıkmada yardımcı olabilir.
Özgüven Eksikliği Yaşadığımızı Nasıl Anlarız?
Sürekli Olumsuz İçsel Konuşmalar: Kendinize karşı sürekli olarak olumsuz konuşuyor, eleştirilerde bulunuyor veya başarısızlıkla ilgili aşırı endişe duyuyorsanız, özgüven eksikliği yaşayabilirsiniz.
Sosyal İzolasyon: Sosyal ortamlardan kaçınma, insanlarla iletişim kurmaktan kaçınma veya sürekli olarak geri çekilme eğilimindeyseniz, özgüven eksikliğinin etkisi altında olabilirsiniz.
Yüksek Mükemmeliyetçilik: Sürekli olarak mükemmeliyeti hedeflemek, herhangi bir hatanın veya başarısızlığın kişisel bir yetersizlik olarak algılanmasına neden olabilir.
Karar Verme Zorluğu: Kendi yeteneklerinize güvenmekte zorlanıyor ve basit kararlar konusunda sürekli tereddüt yaşıyorsanız, özgüven eksikliği yaşayabilirsiniz.
Risk Almaktan Kaçınma: Yeni şeyler denemekten veya risk almaktan kaçınıyorsanız, bu özgüven eksikliğinin bir belirtisi olabilir.
Sürekli Onay Arama: Başkalarının sürekli onayını aramak veya dışsal faktörlere aşırı bağımlılık, özgüven eksikliğiyle ilişkilendirilebilir.
Kendini Sabote Etme: Başarıya yaklaştığınızda, kendinizi bilinçsiz bir şekilde sabote ediyorsanız, bu özgüven eksikliği belirtisi olabilir.
Özgüven Eksikliği ile Nasıl Baş Edebiliriz?
Özgüveni yükseltmek zaman isteyen bir süreçtir. Kişi değişimi içsel bir şekilde isteyip değiştirmek için çaba göstermeye hazır olmalıdır.
Olumlu düşünceleri geliştirmek için pratikler yapılabilir. Kişi, bugüne kadarki başarılarına odaklanmalı, bunları kutlamalı ve kendisini tebrik etmelidir. Kişi kendisinin güçlü ve zayıf yönlerinin farkına varmalı ve kendisiyle ilgili gerçekçi bir bakış açısı geliştirmelidir.
Sosyal becerileri geliştirmek için adımlar atmalı ve yeni deneyimler için risk alıp cesaret göstermelidir.
Kişinin davranışlarını bu şekilde değiştirmesine ve böylece özgüven eksikliği ile baş etmesine destek olmak amacıyla terapi önemli bir araçtır. Kişinin gerçekçi olmayan olumsuz inançlarıyla çalışılarak ve davranışçı bazı müdahalelerde bulunularak kişiye destek sağlanabilir.
Özgüven eksikliğine zamanında müdahale edilmezse bu durum patolojik bir hal alarak Sosyal Kaygı bozukluğu veya Depresyon gibi önemli ruhsal problemlere yol açabilir.
