Dissosiyasyon Nedir? Sebepleri ve Tedavisi
Dissosiyasyon Nedir?
Dissosiyasyon, kişinin bilinç, bellek, kimlik, çevre ya da bedensel algılarının bütünlüğünü geçici olarak kaybetmesi ya da bu süreçlerin normal işleyişinden kopmasıdır. Hepimizin zaman zaman yaşadığı dissosiyasyon durumları olabilir. En basit örnek olarak; bir otobüs ya da araba yolculuğunda, birkaç saatlik bir mesafeyi nasıl geçtiğimizi o süreçte ne yaşadığımızı hatırlamayabiliriz ve bir bakarız ki gideceğimiz yere varmışız ya da geçmişiz bile. Halk arasında “dalma” olarak nitelendirilen durum dissosiyasyonun en yüzeydeki halidir. Beden - çevre - bellek algılarından koparız ve hiçbir şey hatırlamayız.
Dissosiyasyon Nasıl Anlaşılır?
Bu durumun uzun süreli ve yoğun olarak gerçekleşmesi, kişinin önemli olaylar ya da travmatik geçmişiyle ilgili hafıza kayıpları yaşamaya başlaması, belleğinde yakın geçmiş olaylarıyla ilgili boşluklar oluşması durumu dissosiyatif bozukluk olarak da adlandırabileceğimiz psikolojik bir problemdir.
Zihinsel süreçlerde kopukluk günlük yaşamda fark edilir boyuttaysa, kişi sık sık kendisini başka bir yerde gerçek dışı şekilde algılıyorsa dissosiyasyondan bahsetmemiz mümkündür.
En doğru değerlendirmeyi psikiyatrist ya da uzman psikolog yapmaktadır.
Dissosiyasyon Sebepleri Nelerdir?
Dissosiyatif belirtiler genellikle kişilerin yaşadığı travmatik ya da yoğun stres yaratan durumlarla alakalıdır. Travma geçmişine baktığımızda fiziksel - cinsel ya da duygusal istismar durumu görebiliriz. Ya da kişi aktif olarak yoğun strese maruz kalmakta olabilir. Dissosiyasyon, kişilerin günlük yaşamını sekteye uğratan ve yaşam kalitesini düşüren bir problem haline gelebilir.
Dissosiyasyon Tedavisi Nasıldır?
Genellikle uzun süreli psikoterapi ve ilaç tedavisi gereklidir. Dissosiyatif semptomların anlaşılması, travmatik olumsuz yaşam olayların işlenmesi ve sağlıklı bir kendilik algısı geliştirilmesi hedeflenir. BDT, EMDR gibi psikoterapi yöntemleri etkili olabilmektedir.
Mindfulness da kullanılan önemli yöntemlerdendir. Kişinin şu anki anın farkında olması ve kendisi çevresiyle bağlantı kurabilmesini sağlar.
